Heb ik een blaasontsteking? Je moet erg vaak plassen en elke nacht zoek je enkele malen op de tast de weg naar het toilet.

Maar als je er eenmaal bent gebeurt er niet veel. En als er toch iets gebeurt, dan brandt het verschrikkelijk tijdens het plassen.

Blaasontsteking – Typische vrouwenziekte

Waar we het hier over hebben? Een gezondheidsprobleem dat vooral vrouwen treft – ongeveer vijf op de tien krijgen in hun leven ooit te maken met een blaasontsteking. Mannen krijgen het ook, maar zo zelden dat een blaasinfectie, ook wel infectie van de urinewegen genoemd, haast wordt beschouwd als een typische vrouwenziekte.

Het is zelfs een van de meest voorkomende infecties bij vrouwen. Zoals gezegd krijgt ongeveer 50 procent van alle vrouwen er minstens eenmaal in hun leven mee te maken, en zo’n 20 procent maakt het vaker mee – er zijn zelfs heel veel vrouwen die een of twee blaasinfecties per jaar hebben.

^{Symptomenwijzer: Er zijn een aantal symptomen die erop wijzen dat je een blaasinfectie hebt (of het nu de eerste of de zoveelste is). De belangrijkste staan hieronder, meer uitgebreide informatie over de symptomen lees je in onze symptomenwijzer.}

• Bloed in urine
• Pijn in de onderug of de zij
• Koorts, misselijkheid tot braken

Blaasontsteking, ook wel cystitis genoemd, is een ontsteking van de urineblaas door besmetting van urine met micro-organismen. Meestal is er sprake van een besmetting met darmbacteriën, die via de urinebuis in de blaas terechtkomen. Blaasontstekingen komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, doordat de urinebuis bij vrouwen aanmerkelijk korter is en de opening van de urinebuis dichter bij de anus ligt.

De urine in de blaas is normaal vrij van bacteriën. Bij een normale blaasfunctie en urineproductie worden eventuele aanwezige bacteriën uitgeplast, zodat geen ontsteking zal optreden. Een blaasontsteking kan acuut of chronisch zijn.

Chronisch

Chronische blaasontsteking is vaak het gevolg van urinedetentie of van afwijkingen in de blaas. Bij urinedetentie vormt de achterblijvende urine een ideale voedingsbodem voor de bacteriën. In blaasgezwellen en blaasstenen kunnen bacteriën zich nestelen en vermenigvuldigen.

Acute blaasontsteking

Bij een acute blaasontsteking is er een frequente aandrang tot plassen. Het plassen vindt veelvuldig en in kleine porties plaats en gaat gepaard met een branderige pijn. Bij chronische blaasontsteking zijn vaak geen klachten aanwezig. Een blaasontsteking wordt behandeld met antibiotica. Bij chronische ontsteking moeten aanwezige afwijkingen eerst behandeld worden, alvorens een afdoende bestrijding van de ontsteking met antibiotica kan plaatsvinden. Een kweek, om vast te stellen om welke bacterie het gaat, is pas nodig wanneer de antibiotica niet helpen.

Wat is meestal de oorzaak

Blaasontsteking wordt meestal veroorzaakt door E. coli bacteriën, die zich in de vagina nestelen en zich vervolgens omhoog werken in de urinebuis of urethra. Zolang de bacteriën in de vagina zitten, vormen ze geen probleem.

De moeilijkheden beginnen pas wanneer ze in de urinewegen terechtkomen. E. coli bacteriën komen normaal bij alle vrouwen voor en de vrouwen die een urineweginfectie krijgen zijn anatomisch niet verschillend van andere vrouwen, maar om onduidelijke redenen zijn ze veel vatbaarder voor dit soort infectie. Blaasontsteking is eigenlijk een infectie van de urine zelf, en de gevolgen voor de patiënt zijn doorgaans vrij miniem.

De bacteriën irriteren de blaaswand. In de meeste gevallen is het vergelijkbaar met een ernstige zonnebrand. Niettemin blijft het brandende gevoel en maakt het leven van degene die de infectie heeft erg onaangenaam. Maar er is goed nieuws. Je kunt heel wat doen om de urineweginfectie draaglijker te maken en sneller te verhelpen.

Voorkomen

Een blaasontsteking voorkomen, hieronder vindt je enkele beproefde tips van deskundigen.

Drink voldoende: Voldoende is 2 à 3 liter per dag, en bij warm weer nog meer. Dit is wellicht de allerbelangrijkste raad en wel om twee redenen: tegen de pijn en voor uw gezondheid.

Sommige vrouwen die een infectie krijgen merken dat ze alleen een branderig gevoel krijgen wanneer ze naar het toilet gaan en redeneren dan dus logischerwijs dat de blaasontsteking vanzelf over zal gaan als ze minder drinken. Dit is echter absoluut het slechtste dat je kunt doen.

Waarom? Hoe langer de urine in de blaas blijft, hoe meer bacteriën hij bevat – E. coli verdubbelt zijn aantal ongeveer om de 20 minuten. En meer bacteriën betekent meer pijn. Het beste dat een vrouw kan doen om het branderige gevoel te bestrijden is zoveel mogelijk drinken om de bacteriën die de ontsteking veroorzaken als het ware door te spoelen.

Veel drinken is niet alleen goed om de infectie te behandelen, ook om ze te voorkomen. Er zijn medische studies uitgevoerd waarbij bacteriën kunstmatig werden ingebracht in de blaas van vrijwilligers. Hierbij stelde men vast dat urineren de blaas dubbel zo doeltreffend steriliseert.

Blaasontsteking voorkomen/verhelpen

Conclusie: hoe meer men drinkt, hoe sneller de pijn zal ophouden. Tip: als jouw urine helder is drink je voldoende. Is urine troebel en donkergekleurd, dan drink je niet genoeg.

Blaasontsteking – alternatieve behandelmethode

Elke vrouw die een urineweginfectie heeft gehad, en elke man die het met haar heeft doorgemaakt, heeft wel eens gehoord dat veenbessensap genezing zou brengen. De grote vraag is dan ook: werkt het echt? Het antwoord hangt af van de persoon aan wie je het vraagt.

Veenbessensap een goede behandeling?

Een aantal mensen binnen de medische wereld zegt van wel, maar de meeste deskundigen zeggen van niet. In de loop der jaren hebben verschillende studies aangetoond dat het effect heeft, maar er blijft discussie over waardoor het werkt.

Volgens bepaalde artsen heeft het misschien wel meer te maken met een verhoogde vochtinname dan met iets anders. Zij menen dat veenbessensap niet voldoende hoeveelheden van een of andere bijzondere stof bevatten om werkzaam te kunnen zijn.

Anderen zijn het daar tot op zekere hoogte mee eens. Zij zeggen dat het veenbessensap kinazuur (dat in de lever wordt omgezet in hippuurzuur) bevat, en versterkt wordt met vitamine C. Van zowel hippuurzuur als vitamine C is bekend dat ze effect hebben op de infectie. Het probleem is echter dat je  dagelijks letterlijk liters bessensap zou moeten drinken om een werkzame hoeveelheid binnen te krijgen.

Veenbessensap als behandeling: Ja/Nee

Hoewel er sterke twijfels over bestaan of veenbessensap de blaasontsteking zal verhelpen, kan het zeker geen kwaad om het te proberen. Baat het niet, het schaadt zeker ook niet.

Warm bad – behandeling die soms helpt

Neem een warm bad. Bij veel vrouwen helpt dit de pijn verzachten. Hoe dit precies de blaasontsteking kan verhelpen heeft men nog nooit goed onderzocht, maar een warm bad schijnt vaak te helpen bij een ontsteking.

Verhelpen met medicijnen

Aspirine of ibuprofen, deze ontstekingsremmende middelen helpen bij sommige mensen. Ze zorgen ervoor dat de ernst van de ontsteking in de blaas afneemt, waardoor ook het brandende gevoel vermindert.

Blaasontsteking – Vitamine C

Neem extra vitamine C bij een blaasinfectie. Een inname van ongeveer 1000 milligram verspreid over de dag zal de urine voldoende verzuren om de groei van de bacteriën te verstoren. Dit is een handig redmiddel als je plotseling last hebt van een urineweginfectie en niet snel een arts kunt raadplegen.

Let op: bepaalde antibiotica die worden voorgeschreven voor blaasontsteking zijn minder werkzaam in verzuurde urine. Vertel het dus aan je arts als je vitamine C gebruikt en vertel ook hoeveel je neemt. Vitamine C is niet toxisch, maar 1000 milligram is een hoge dosis, waardoor het aan te raden is met je huisarts te overleggen of dit verstandig is om een blaasontsteking te verhelpen.

Voorkomen of sneller verhelpen

Van voor naar achteren afvegen. Het is verstandig en hygiënisch jezelf na iedere ontlasting van voor naar achteren af te vegen. Afvegen in de verkeerde richting is een van de belangrijkste oorzaken van infectie en de ideale manier om vaker infecties te krijgen.

Deze tip berust louter op gezond verstand, aangezien je zo voorkomt dat de bacteriën die rond de anus voorkomen in de buurt van de opening van de urinebuis komen en deze binnendringen; zo kun je een blaasontsteking voorkomen.

Blaasontsteking voorkomen – nog een tip

Ga naar het toilet voor je geslachtsgemeenschap hebt. Zo verwijder je eventuele bacteriën in de vagina die anders door de gemeenschap in de blaas terecht zouden kunnen komen. Het is ook verstandig uw genitaal gebied voor de seks goed te wassen. Zorg ervoor dat ook je partner zich goed wast.

Voorkomen blaasontsteking

Plas na geslachtsgemeenschap. Door de masserende bewegingen van de mannelijke penis kunnen bacteriën die zich in de opening van de urinebuis bevinden zich omhoog werken tot in de blaas. Door na seks te plassen wordt de blaas letterlijk gespoeld.

Het staat vast dat urineweginfecties vaker voorkomen bij seksueel actieve vrouwen. Dit is echter eerder het gevolg van onwetendheid over hoe ze zich kunnen beschermen dan van de seksuele activiteit zelf. Als er inderdaad bacteriën in de blaas terecht zijn gekomen zullen ze door het plassen voor het grootste deel worden afgevoerd.

Mogelijke invloed van een pessarium (vrouwenring). Uit onderzoek is gebleken dat het pessarium een van de belangrijkste boosdoeners is bij vrouwen die leiden aan hardnekkige, herhaalde blaasinfecties.

Hierbij spelen waarschijnlijk twee dingen een rol: het pessarium zelf zit vol bacteriën en wordt vervolgens diep in de vagina ingebracht en, ten tweede, het pessarium vormt een hinderlijke factor bij het legen van de blaas, waardoor de bacteriën in de blaas niet goed worden afgevoerd. Als je een pessarium gebruikt zal dit meestal zijn ter verlichting van klachten van verzakking of incontinentie. Als anticonceptie wordt een pessarium nog zelden toegepast.

Voorkomen is beter dan genezen

Maandverband in plaats van tampons. Niemand kan met zekerheid zeggen waarom sommige vrouwen vatbaarder lijken voor blaasinfecties dan andere. Maar vaak blijkt als er een of andere vorm van vaginale manipulatie is – seks of inbrengen van een tampon – dat er een grotere kans is op een blaasinfectie. Vrouwen die tijdens de menstruatie chronisch last hebben van een urineweginfectie wordt daarom aangeraden maandverband te gebruiken in plaats van tampons.

Goede hygiëne – voorkomen

Een goede hygiëne helpt. Een goede hygiëne houdt in dat je het beste katoenen ondergoed draagt, waardoor je droger blijft, en dat je geen strakke broeken draagt die geen ventilatie toelaten. Het allerbelangrijkste is echter dat je je goed en op een verstandige manier wast.

Als je tijdens het wassen de bacteriën niet verwijdert die zich rond het perineum bevinden (de streek tussen de vagina en de anus), loop je vanzelfsprekend een groter risico op herhaalde infecties en gaat de blaasontsteking niet vanzelf over.

Te vaak wassen kan echter even slecht zijn als te weinig. Wanneer u altijd doucht, kunnen enerzijds bacteriën in de vagina terechtkomen, maar eveneens de normale, ‘goedaardige’, niet-infectueuze vaginale bacteriën worden weggespoeld, zodat hun plaats wordt ingenomen door infectueuze E. coli bacteriën. De urethra kan geïrriteerd raken, wat soms aanvoelt als een infectie van de urinewegen. Sterke, bacterie-dodende zeep kan hetzelfde effect veroorzaken en bovendien de vaginale flora zo aantasten dat de vrouw in kwestie vatbaarder wordt voor infectie.

Conclusie: wassen is goed, maar overdrijf niet.